Femme au Fone – Democratische Republiek Congo – voor het verbeteren van de veiligheidspositie van vrouwen in Zuid Kivu
Zuid Kivu is het meest gewelddadige deel van DR Congo. Femme au Fone is opgezet om zo snel mogelijk informatie te krijgen uit de geïsoleerde gebieden en met die informatie de autoriteiten onder druk te zetten om zo een einde te maken aan de straffeloosheid. De vrouwen krijgen mobiele telefoons en sms-en naar een wekelijks radioprogramma dat hun thema’s aan de kaak stelt.
Voor de actuele stand van zaken: zie de viertalige website Femme au Fone. De resultaten van het project zijn te vinden in het verslag: Echoos ll.
Achtergrond
De ontoegankelijkheid van veel gebieden, een gebrek aan communicatiekanalen en een grote mate van onveiligheid leiden ertoe dat een groot deel van de bevolking in de provincie Zuid-Kivu geen stem heeft en geen bescherming geniet. Natuurlijke en politieke barrières vergroten de macht van de vele gewapende groeperingen in Oost-Congo. Tot op de dag van vandaag falen zowel de Congolese autoriteiten als de internationale gemeenschap in de uitvoering van maatregelen om de levensomstandigheden van vrouwen te verbeteren en hun families en gemeenschappen meer veiligheid te garanderen.
In 2012 werd Kivufoon, de voorloper van Femme au Fone, opgericht met het doel om ‘zo snel mogelijk informatie te krijgen uit de geïsoleerde gebieden, waar het meeste van het geweld zich afspeelt, en met die informatie de autoriteiten onder druk te zetten en ze te dwingen tot handelen op militair, justitieel en sociaal gebied, om zo een einde te maken aan de straffeloosheid’ (Jolly Kamuntu, directeur van Radioa Maendeleo) . Dit project werd geleid door Radio Maendeleo, een regionaal radiostation in Bukavu (Zuid-Kivu) en ondersteund door de stichtingen Worldcom / Lolamora Productions en Medio (met hulp van Oxfam Novib).
Middels haar contacten in Congo en Nederland speelde Sundjata een verbindende rol om het project “Kivufoon” van stichting Medio , Worldcom en Radio Maendeleo uit te bouwen naar een project ter verbetering van de (veiligheids)positie en invloed op beslissingen van vrouwen in Zuid Kivu.
Ondertussen is Femme au Fone uitgegroeid tot een bloeiend project , waar vrouwen uit dorpen 40-50 sms’jes per week versturen over hun concrete veiligheidssituatie, wekelijkse radioprogramma’s worden gemaakt, rapporten worden geschreven en lobbyacties worden uitgevoerd ter verbetering van de positie van de vrouwen uit Zuid -Kivu.
of te zien op YouTube
Hoe werkt Femme au Fone
FAF biedt vrouwen een systeem (een software programma) en een platform (een radiozender en een toegewijd professioneel team). Hun gecodeerde sms-berichten bereiken een computer die alle meldingen systematisch opslaat en rangschikt op urgentie.
Een team bestaande uit professionele journalisten dat wordt aangestuurd door Maendeleo-WCLM : het team ontvangt de berichten, controleert de informatie, maakt radioprogramma’s gebaseerd op de onderwerpen waarover het meest wordt bericht en het team is verantwoordelijk voor alerts etc.
Sinds februari 2014 wordt er iedere week een programma uitgezonden op Radio Maendeleo dat bericht over al het nieuws dat die week is binnengekomen via het FAF systeem.
In de praktijk
Het project wordt gedragen door 260 luistergroepen verspreid over Zuid-Kivu (Oost-Congo). Het gaat om geschreven boodschappen in het Kiswahili of het Frans waarvan trefwoorden worden opgevangen. Voorbeelden hiervan zijn malaria, verkrachting, gewapende bende etc. Een redacteur en tevens journalist van de radio gaat hier vervolgens mee aan de slag, zij kan bijvoorbeeld:
- alerts versturen naar mensen in een getroffen gebied
- radioprogramma’s plannen over de meest besproken onderwerpen
- een interactieve kaart maken (geomapping)
- autoriteiten informeren en onder druk zetten door te laten zien wat er gebeurt in het gebied en op welke schaal
De luistergroepen luisteren ondertussen gezamenlijk naar het wekelijkse radioprogramma van Femme au Fone, waarop ze reageren door enquêtes in te vullen en te bellen / sms-en naar de radio. Dit leidt ertoe dat de gesprekken interactief zijn en er regelmatig feedback komt op de besproken onderwerpen uit de geïsoleerde gebieden. Ook kunnen de luistergroepen bijdragen aan de informatievoorziening door zelf programma’s te maken met steun van Radio Maendeleo.
Van lokaal naar internationaal en weer terug
Femme au Fone wordt gefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Nederland. De Stichting Sundjata – onderdeel van het Dutch National Network for the implementation of the UN Resolution 1325 -, Stichting Medio en Cordaid ondersteunen het project in Nederland.
Deze steun is belangrijk om te kunnen lobbyen voor lokale wensen op het internationale toneel en de agenda van Congolese vrouwen op de kaart te krijgen bij fora waar beslissingen worden genomen die hen direct aangaan.
Door Cordaid wordt gewerkt aan een internationale ‘Barometer’ om specifieke indicatoren vast te leggen over veiligheid van vrouwen. Femme au Fone doet dat voor de DRC.
Op deze manier is het doel om van een lokaal niveau naar een internationaal niveau te gaan en het weer terug te brengen naar de lokale bevolking, een proces waarbij de Congolese vrouwen te allen tijde in het middelpunt staan van het project.